“Klimplanten: de vergeten oplossing voor de klimaatproblematiek”. De baseline van klimplantenkwekerij van der Starre klinkt bescheiden. Maar vergis je niet. Als het van Bart en Teun van der Starre afhangt, kleuren gevels in steden en op bedrijven binnenkort verplicht groen. En terecht. Samen met hen zoomen we in op veelkoppige voordelen van klimplanten.
Langzaamaan opklimmen
Oprichter Bart van der Starre blikt terug naar het prille begin in 1982. “Mijn vader werkte in de techniek en ik wist al snel dat ik iets anders wou. Ik zat op de tuinbouwschool en op mijn zeventiende had ik het daar ook wel gezien. Voor een baas werken, ging me niet af en dus ben ik op mijn negentiende voor mezelf begonnen.” Een proces van vallen en opstaan waar hij naar eigen zeggen alles fout deed wat je maar fout kunt doen. Twee jaar later kwam neef Bert erbij.
Begin jaren negentig moest de kwekerij noodgedwongen verhuizen. Van één hectare ging het plots naar drieënhalve hectaren en een, voor die tijd, hypermodern bedrijf. “We waren het eerste bedrijf dat lekwater recycleerde. Zo kwamen er geen gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater. Ook in een eb- vloedinstallatie waren we pioniers binnen de sector.”
Pionieren in duurzaamheid
Vandaag spreidt de kwekerij zich uit over twintig hectaren. Maar de groene bekommernis is gebleven. Van der Starre is eerder trekker dan volger. Zo gebruiken ze sinds 1 januari 2023 geen chemische gewasbescherming meer. “We minderen al jaren onze chemische bestrijding”, licht Bart toe. “In 2023 beslisten we om volledig op groene gewasbescherming over te schakelen. Een pittig jaar want we werden sinds lang geplaagd door schimmels. Maar het is gelukt. Het kan dus wel degelijk zonder chemische bestrijding.”
Bloed, zweet en tranen heeft het hun gekost. Maar hoe bewijs je dat aan de klant en de eindconsument? Het moest ingebed worden in een officieel certificaat en daarom klopten de broers van der Starre aan bij MPS. Bart: “Samen met Tuinbranche Nederland, Intratuin, PAN Nederland, Stichting Natuur en Milieu hebben we met MPS een nieuw certificaat ontwikkeld waarbij ook de controle is meegenomen. Het certificaat MPS Greener Grown treedt vanaf 1 januari 2024 in voege en werkt met een drie sterrensysteem. Zo krijgen telers de kans om geleidelijk aan over te schakelen op natuurlijke gewasbestrijding. Om het certificaat nog meer daadkracht te geven, vindt er tot zes keer per jaar een controle plaats.”
Naast MPS Greener Grown is van der Starre ook gecertificeerd met MPS A+, MPS GAP en MPS Productproof en GRASP. Ook op andere vlakken doet het bedrijf inspanningen om de ecologische voerafdruk minimaal te houden. Bart licht enkele voorbeelden toe: “We gebruiken zo weinig mogelijk energie. Onze planten kunnen wel een beetje vorst verdragen, maar in de winter zetten we ze voor de veiligheid toch liever in de kas. Hier stoken we enkel op een temperatuur van -3 C°. Vroeger was dat nog 2 C°. Door onder nul te stoken besparen we nu wel tot 90% energie. Verder rijden we ook zoveel mogelijk elektrisch. Speciaal voor de Engelse markt kweken we veenvrij. Alle potten worden van 100% gerecycled Post Consumer (PP NIR scanbaar) materiaal gemaakt, idem voor onze foto-etiketten die samen met de potten gerecycled kunnen worden.”
Klimplanten als oplossing voor klimaatproblematiek
De klimplanten worden dus duurzaam gekweekt, maar de meest ecologische hefboom is de klimplant zelf. Of de vergeten oplossing voor de klimaatproblematiek, zoals ze het zelf omschrijven. Het stokpaardje van zoon Teun van der Starre, die het gesprek overneemt. “Klimplanten spelen een cruciale rol in de vergroening van steden. Zelfs belangrijker dan bomen. Uit onderzoek blijkt immers dat klimplanten per m2 veel meer CO2 opnemen en O2 afgeven dan welke boom ook. Dan hebben we het nog niet over fijnstofvastlegging, wateropname, temperatuurregulering en biodiversiteit gehad.
Dit onderzoek, uitgevoerd door de Technische Universiteit van Delft, loopt nog en wij ondersteunen dit. Zo koppelen we veertig jaar teelttechnische ervaring aan wetenschappelijk onderbouwde kennis. Je kan bomen planten, maar dat kost geld en ze nemen veel ruimte in. Terwijl, klimplanten zijn goedkoop en eenvoudig te plaatsen. Bovendien zijn ze mooi. Denk maar aan de groenslingers in steden als Gent en Antwerpen.”
Groene gevels als verplicht onderdeel van gebouwen
“Om grondgebonden klimplanten als groene gevels te stimuleren, hebben we het concept ‘UrbanClimbers’ ontwikkeld. Hierbij leveren we klimplanten en constructies voor verticaal groen tegen gebouwen. Onze ambitie? Dat groene gevels verplicht worden opgenomen in het ontwerp van het gebouw. Ondertussen werken we samen met architecten, overheden, hoveniers enzovoort. We denken mee in de ontwerpfase, leveren speciaal ontwikkelde rekken, geven advies over grondverbetering, bemesting en onderhoud. En vooral: we adviseren welke klimplanten het meest geschikt zijn. Niet één soort, maar verschillende bij elkaar zodat de grond gezond blijft en de biodiversiteit toeneemt.”
Een groene wereld begint altijd bij jezelf. De kennis die van der Starre opdoet met het UrbanClimbers concept vertalen ze ook naar de klant. Speciaal voor tuincentra hebben ze ‘Climby’s’ ontwikkeld. Via cartoons op de etiketten brengen ze de voordelen van een bepaalde soort in kaart. De consument ziet in één oogopslag welke klimplanten het beste passen bij hun tuin en hun noden.”
Samenwerken met kwaliteitsbedrijven als Floréac
De korte lijn met klanten was al van in het begin belangrijk voor van der Starre. “Toen ik veertig jaar geleden begon werden klimplanten in tuincentra slordig gepresenteerd”, vertelt Bart. “Daarom ontwikkelen we met zorg concepten die onze planten aantrekkelijk presenteren in de retail. Kwaliteit staat altijd voorop. Dat is ook de reden waarom het zo goed klikt met andere partners zoals Floréac. Je herkent dezelfde drijfveer. We werken nu ongeveer zo’n tien jaar samen en we voelen elkaar erg goed aan. We kijken samen hoe we heel het proces tot op het schap bij de klant kunnen optimaliseren. Zeker in het drukke seizoen.”
CO2-postief de toekomst in
Tot slot. Waarom trekken Bart en Teun elke dag met tonnen energie naar de kwekerij? “Omdat wij de mooiste job hebben die er bestaat. We zijn één van de weinige sectoren die CO2-positief zijn. Want we leveren groene longen en dragen zo zorg voor de toekomst van de huidige en vooral de volgende generatie.” Teun beaamt: “Ik durf te zeggen dat wij de sleutel in handen hebben om te steden te vergroenen. En dat op een efficiënte en goedkope manier. Want bomen kan je niet overal planten, een klimplant in principe wel. En dan zit je voor minstens vijftig jaar goed.”